Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego to drugi pod względem wieku ogród botaniczny w obecnych granicach Polski (po Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie), położony w najstarszej części Wrocławia, częściowo na dawnym Ostrowie Tumskim, w pobliżu gotyckiej katedry i kościoła Św. Krzyża. Został założony w 1811 roku, kiedy utworzono Uniwersytet Wrocławski. Za właściwego twórcę Ogrodu uważany jest prof. Heinrich Robert Göppert (1800–1884), farmaceuta, lekarz i botanik, pierwszy niemiecki paleobotanik, badacz flory karbońskiej i trzeciorzędowej, dyrektor w latach 1852–1884. W roku 1974 Ogród został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego woj. wrocławskiego, a od roku 1994 znajduje się w obrębie historycznego centrum miasta, objętego szczególną ochroną konserwatorską.
Kolekcje tego „żywego muzeum” obejmują ok. 12 tys. gatunków i odmian roślin z całego świata, uprawianych na powierzchni 7,48 ha na terenie otwartym oraz w szklarniach i akwariach. Szczególną wartość naukową i ogrodniczą mają Kolekcje Narodowe, czyli najbogatsze w Polsce, najlepiej udokumentowane i wzorowo prowadzone (rodzina ananasowatych – Bromeliaceae, zimotrwałe taksony z rodziny grzybieniowatych – Nymphaeaceae, zielne gatunki i odmiany uprawne z rodzaju piwonia Paeonia, rodzaje: bluszcz – Hedera, żabienica – Echinodorus oraz Anubias). Duże znaczenie edukacyjne mają kolekcje gatunków prawnie chronionych w Polsce oraz gatunków objętych tzw. konwencją waszyngtońską, ograniczającą transgraniczny handel dzikimi roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Ogród wnosi też swój wkład w ratowanie zagrożonych gatunków, prowadząc uprawy zachowawcze ex situ roślin z Polskiej Czerwonej Księgi oraz z Czerwonej Listy Międzynarodowej Unii Ochrony przyrody (IUCN).
Od 1988 roku oddziałem Ogrodu jest Arboretum Wojsławice w Niemczy, gdzie na powierzchni 62 ha uprawiane są m.in. różaneczniki i azalie (Rhododendron), drzewa i krzewy rzadkich gatunków, liczne byliny oraz drzewa owocowe, głównie stare odmiany czereśni (Prunus avium). Arboretum posiada trzy Kolekcje Narodowe: rodzaj liliowiec (Hemerocallis) – ponad 3 tys. odmian, największa taka kolekcja w Europie, bukszpan (Buxus) oraz różaneczniki tzw. rasy łużyckiej, zwane odmianami Seidla. W Arboretum znajdują się też kolekcje zachowawcze wielu gatunków chronionych i zagrożonych z rodzimej flory.